Henüz doktora tez aşamasında, tez izleme kurullarına girmekte olan biri için hayli iddialı bir cevap olur yukarıda soruya bir şeyler söylemek. Hele hele binlerce atıfı, yüzlerce yayını olan akademisyenlerin olduğu bir dünyada bu bana düşmez lakin benim bu işi öğrenmem gerekir ki akademik araştırma ve yayın sürecimi düzgünce devam ettireyim.
Baştan sona kendimin hazırladığım bir makale aynı gün 3 dergiden ardı ardına reddedilince danışman hocam Doç. Dr. Mustafa Servet KIRAN’ın “Daha kaç dergiden ret almayı bekliyorsun?” sorusuna 24 saat dolduğundan dolayı cevap veremedim 🙂
Bu işin içinde olmayanlar çok kötü bir makale hazırladığımı düşünebilir lakin buradaki yazı okunursa süreçle ilgili daha fazla bilgi sahibi olabilirler.
Neyse bu kadar geyik yeter, bu arada geyiksiz hayat da olmaz. Bu yazıda “Rules of thumb for writing research articles “başlıklı Tomislav Hengl ve Michael Gould tarafından yazılmış ve 2002 yılında yayınlanmış makaleden bahsedeceğiz. Bahsi geçen yazarlar binlerce atıfa sahip bu alanda söz söyleyebilecek kişiler olarak görülebilir, biz de onların tavsiyelerini dinleyelim. İngilizce bilenler ve benim ek görüşlerimi merak etmeyenler direk ilgili makaleyi buraya tıklayarak okuyabilir.
Okumaya sondan başlayacağım çünkü beni bu makaleyle tanıştıran zaten APPENDIX kısmı, 40 adım sıralanmış, 40 hadis gibi 🙂 Demek ki bazı rakamlar tüm dünyada ortak. 40 madde çerçevesinde biraz genişleterek makaleden edindiğim bilgileri derlemiş oldum.
40 Adımda Bir Araştırma Makalesi Nasıl Yazılır?
İlk 22 adımda taslağımızı hazırlıyoruz.
- Güzel bir başlık seçin. Kısa (7-10 kelime) ve basit olsun. (“An investigation of… “, “The analysis of… “, “Effect of… “, “Influence of…”, “New method…) gibi dolambaçlı kelimeleri kullanmayın diye tavsiye etmiş ama bu konuda aynı düşüncede değilim fakat çok uzarsa başlık bu kelimeleri silmek zaten ilk yapılacak harekettir.
- Konuyu açıklayın ve terminolojiyi açıklayın. Anlatım şimdiki zaman ile yapılabilir.
- Bu konunun neden önemli olduğunu vurgulayın.
- Bu konuyla ilgili şimdiye kadar neler yapıldığını anlatın. Literatür anlatımı geçmiş zaman ile yapılabilir.
- Literatürdeki boşluğa dikkat çekerek çalışmanın nereyi dolduracağını vurgulayın.
- Araştırma sorularını vurgulayın.
- Hedefi ve amaçları ortaya koyun.
- Metodolojik adımları listeleyin. Geçmiş zaman ve aktif (etkin) anlatım kullanılabilir. Çok bilindik teknikleri ayrıntılı anlatmayın. Olabildiğince basit bir anlatım yapmaya çalışın.
- Kullanılan metodolojilerin arkasındaki teorileri açıklayın.
- Deneysel tasarım ortamını açıklayın. Bu bölümde çalışmanın tekrar üretilebilirliğini (reproducibility) sağlamak için olabildiğince eksiksiz bir anlatım yapmak çok önemlidir.
- Teknik detaylarıyla çalışmanın amacını anlatınız.
- Özet sonuçları verin.
- Farklı sonuçlarla kıyaslayın. İstatistiksel testlerle sonuçlarınızı destekleyin.
- Bulduğunuz/keşfettiğiniz sonuçlara daha fazla odaklanın.
- Netice (Conclusion) bölümünde araştırma sorularını cevaplandırın. Sonuçları tekrar etmeyin. Çok güçlü ifadelerden kaçının.
- Cevaplarınızı savunun ve destekleyin.
- Çakışan sonuçlar, beklenmeyen bulgular ve diğer çalışmalarla bariz farklılıklar varsa açıklayın.
- Çalışmanın sınırlarını belirtin.
- Bulguların önemini belirtin.
- Yeniliği belgeleyin.
- Sonraki çalışmalardan bahsedin.
- ÖZET’i yazın. Ne yapıldı, ne bulundu, ana sonuç ve katkılar nelerdir? -miş’li geçmiş zaman ve pasif (edilgen) anlatım kullanın. Özet makalenin okunup okunmaması ile ilgili kararın verildiği yerdir o yüzden olabildiğince dikkatli bir şekilde hazırlanmalıdır.
Yukarıdaki adımları tamamlayıp taslak oluşturulduktan sonra gözden geçirme bölümüne geçebilirsiniz.23. Başlık yeterinde açık ve içeriği ve bulguları tam temsil edebiliyor mu?
- 23. Başlık yeterinde açık ve içeriği ve bulguları tam temsil edebiliyor mu?
- 24. Anahtar kelimeler açık ve aşina mı? Herhangi bir veri tabanında makalenizin hangi kelimeler arandığı zaman çıkmasını istiyorsunuz?
- 25. Amaçlar okuyucu için yeterince açık ve alakalı mı?
- 26. Tüm değişkenler, teknikler ve materyaller listelenmiş, açıklanmış ve mevcut bilgilere bağlı mı? Sonuçlar tekrarlanabilir mi?
- 27. Tüm sonuçlar ve karşılaştırmalar, ortaya konan sorular / hedeflerle alakalı mı?
- 28. Bazı açıklamalar ve bulgular metinde, tablolarda ve figürlerde tekrar ediliyor mu?
- 29. Netice sorulara yeterince cevap veriyor mu?
- 30. Bulgular bilim topluluğu tarafından kabul edilmeyecek düzeyde mi?
- 31. Metin uyumlu, açık ve ana konuya odaklanmış mı?
- 32. Özet tek başına okunup-anlanacak düzeyde mi?
Gözden geçirme kısmı da bittikten sonra cilalama/parlatma aşamasına geçiyoruz.
- 33. Uygun zamanlar ve anlatım dili (aktif-pasif) kullanılmış mı?
- 34. Bütün denklemler matematiksel olarak doğru ve metin içerisinde izah edilmiş mi?
- 35. Bütün kısaltmalar izah edilmiş mi?
- 36. “very”, “better”, “may”, “appears”, “more”, “convinced”, “impression” kelimelerini kullanmaktan kaçının.
- 37. Tüm kısaltmalar, ölçü birimleri, değişkenler ve teknikler uluslararası olarak kabul ediliyor mu (IS)?
- 38. Bütün şekiller alakalı ve iyi kalitede mi?
- 39. Metindeki tüm şekiller, tablolar ve denklemler listelenip belirtilmiş mi?
- 40. Tüm referanslar alakalı, güncel ve erişilebilir mi?
Bir araştırma makalesi uluslararası olarak kabul görmüş olan IMRaD (Introduction Methods Results and Discussion) yapısına sahip olmalıdır. Yapısal ve stilsel olarak kabul görmüş bir makalenin yayınlanma şansı artmaktadır. Zaten yukarıda belirttiğim retlerden birini gerekli yapısal ve stilsel düzenlemeleri düzgün yapmadığımdan almıştım 🙂 Bahsi geçen çalışma ana dili İngilizce olmayan araştırmacılara sistemli ve kabul edilebilir bir makalenin nasıl olması gerektiğini anlatmak için çabalamaktadır ki bu tam olarak bana lazım olan şey.
Genellikle görülen ret gerekçeleri:
- Alakasız konu veya konunun çok yerel kalması
- Yenilik olmaması
- Konu, amaç ve netice arasında bağlantının olmaması
- Belirsiz ve yanıltıcı tartışma
- Yetersiz metodoloji veya sonuçlar
- Net olmayan,odaklanılmamış ve tutarsız metin
- Kusurlu tasarım, yetersiz ve az sonuçlar
Bir makalenin ana başlıkları, alt başlıkları ve içerikleri ile ilgili akış diyagramı:

Giriş ve Netice bölümlerinin içeriği ile ilgili de şöyle bir şekil hazırlanmış:

Makaleyi okurken güzel bir soru denk geldi:
Who decides that it is a good research article?
(İyi bir araştırma makalesi olduğuna kim karar veriyor?)
İyi bir araştırma makalesi iyi bir yemek tarifi gibi düşünülebilir. Aynı malzemeler ve aynı oranlar ile aynı yemeğin elde edildiği gibi aynı veriler ve anlatım ile de aynı sonuçlar elde edilebilmelidir.
Altın Kurallar:
- Kendiniz için değil okuyucu için yazın.
- Bir hikaye gibi anlatın ve odak noktanızı kaybetmeyin.
- Konuşuyormuş gibi yazın, sonra gözden geçirin, en son cilalayın.
- En basit nasıl anlatılabilirse öyle anlatın.
- Kesin, somut olabildiğince net anlaşılacak kelimelerle anlatım yapın.
- Laf kalabalığı yapmayın. Tekrardan kaçının. Bilinen terminoloji ve tekniklerle ilgili aşırı izahata girmeyin.
- Çalışmanız ile diğerleri arasındaki farkı hissettirin. Belirgin olsun.
- Güçlü cümleler kurun.
- Kendinizi eleştirin ve sonuçlar yetersizse veya anlatım problemli ise bunun sorun çıkaracağını ve bu durumu düzeltmeniz gerektiğini kabul edin.
Bitirirken, unutmadan, hakikaten, “İyi bir araştırma makalesi olduğuna kim karar veriyor?” …
Otomatlar, Biçimsel Diller ve Turing Makineleri – Dr. Emre Sermutlu – Cinius Yayınları
2020-2021 bahar yarıyılında Otomata Teorisi ve Biçimsel Diller dersini verirken kullanmam için Selçuk Üniversitesi Teknoloji>>>
Mar
4-6 MART 2021 ÇEVRİMİÇİ TÜBİTAK-2237-B PROJE EĞİTİMİ ETKİNLİĞİ KTÜ – TRABZON
Alanında dünyada öncü Prof. Dr. Yener EYÜBOĞLU, Prof. Dr. Asım KADIOĞLU, Prof. Dr. Nurettin YAYLI,>>>
Mar
ARDEB 1001 – 2020 Sonuçlarını Değerlendirme ve Yenilikler Toplantısı
>>>
Şub
2021 yılı içerisinde değerlendirilebilecek konferanslar
GLOBAL CONFERENCE on ENGINEERING RESEARCH online 2-5 June 2021 Abstract or Full Paper Submission: 2>>>
Şub
Sayfamda paylaştığım bütün Karikatürler silinmiştir
İsimsiz bir uyarı yorumuyla araştırdığım vakit gördüm ki bazı karikatüristler blog sayfalarında karikatür paylaşanlara dava>>>
Oca
MATLAB – Error: Functions cannot be indexed using {} or . indexing.
data = get(z9).OutputData{1}; satırında aşağıdaki şekilde hata vermekteydi. Error: Functions cannot be indexed using {}>>>
Oca
“ERASMUS+ Yüksek Öğretim” konulu seminer notları
“ERASMUS + Yüksek Öğretim” konulu seminer notları Dr. Öğretim Üyesi Kemal TÜTÜNCÜ hocam tarafından sunulan>>>
Oca
Akademik bir makalenin Giriş kısmı nasıl yazılmalıdır?
Sinem Toraman @Sinem_Trmn tarafından verilen “Akademik Yazımda Metodolojik Sorunlar ve Çözüm Önerileri” başlıklı eğitimde bir>>>
Ara
4. Uluslararası Mühendislik Teknolojileri Konferansı
4. Uluslararası Mühendislik Teknolojileri Konferansı: https://icente.selcuk.edu.tr/>>>
Eyl
Kaç kere yeniden doğar insan?
Kaç kere yeniden doğar insan? Kaç kere yeniden doğmalı? Peki her doğumda aynı anadan mı>>>
Tem
Optimizasyon problemlerindeki belirsizlikler
Normalde bir x değişkeni için f(x) fonksiyonunun her zaman aynı sonucu üretmesi beklenir. Fakat bazı>>>
Tem
Moodle – mysql_full_unicode_support
Bu uyarıya rağmen Moodle kurulumu yapıldığı zaman bazı karakterlerin ve emojilerin desteklenmeyeceği belirtilmektedir.>>>
May
Moodle SSL ayarı nasıl yapılır?
SSL kurulumunuzu bitirdikten sonra config.php dosyasındaki: $CFG->wwwroot = 'http://sorucevaptest.com/moodle'; kısmındaki adresi https şeklinde düzenleyiniz. $CFG->wwwroot>>>
May
Moodle – mysql_full_unicode_support#File_format
Çözüm: https://docs.moodle.org/38/en/MySQL_full_unicode_support phpmyadmin yetkisi olanlar için: SET GLOBAL innodb_file_format = barracuda SET GLOBAL innodb_file_per_table =>>>
May
Tanım Teorileri: Platon’un İnsanı ders notları…
Tanım Teorileri: Platon’un İnsanı ders notları… İnsanın Tanımına Dair ders notları… başlıklı yazı: https://www.ahmetcevahircinar.com.tr/2020/04/19/insanin-tanimina-dair-ders-notlari/ “Namazın>>>
2 Comments
Nis
İnsanın Tanımına Dair ders notları…
İnsanın Tanımına Dair ders notları… İnsanın Tanımına Dair başlıklı videoyu yayınlandıktan 2 hafta sonra izleyebildim>>>
1 Comment
Nis
Uzman Sistemler -Bir Yapay Zeka Uygulaması- Novruz Allahverdi
Uzman Sistemler -Bir Yapay Zeka Uygulaması- Novruz Allahverdi Uzman Sistemler hakkında yabancı literatürün oldukça zengin>>>
Nis
Ne yapmayı düşünüyorsun?
“Ne yapmayı düşünüyorsun? Bu soru karşısında Martin Heidegger biraz duraklar ve şöyle der: “Hem düşünmek>>>
Ara
Eğlenerek İngilizce öğrenmek için Duolingo
Duolingo 2011 yılında ortaya çıkmış, benim 2016 yılında üye olduğum fakat geçtiğimiz günlerde Twitter’da yeniden>>>
Ara
Online MS Paint – jspaint.app
Windows işletim sistemine sahip olmadığınız ortamlarda alışkın olduğunuz Paint programını online olarak kullanabilirsiniz. Online Paint>>>
Ara